ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଦୀର୍ଘ ଦେଢ଼ ବର୍ଷର ଅପେକ୍ଷା ପରେ ଭାରତ ଏବଂ ୟୁରୋପୀୟ ମୁକ୍ତ ବାଣିଜ୍ୟ ସଂଘ ମଧ୍ୟରେ ବାଣିଜ୍ୟ ଚୁକ୍ତିନାମା ଅକ୍ଟୋବର ୧ରେ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହେବାକୁ ଯାଉଛି। ଏହାର ଶୁଭାରମ୍ଭ ପାଇଁ ନୂଆ ଦିଲ୍ଲୀର ଭାରତ ମଣ୍ଡପମରେ ଏକ ପ୍ରମୁଖ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହେବ। ବାଣିଜ୍ୟ ଏବଂ ଶିଳ୍ପ ମନ୍ତ୍ରୀ ପୀୟୂଷ ଗୋୟଲ, EFTA ଦେଶଗୁଡ଼ିକର ମନ୍ତ୍ରୀ, ପ୍ରମୁଖ ସରକାରୀ ଅଧିକାରୀ ଏବଂ ଅନେକ ଶିଳ୍ପ ଅଂଶଗ୍ରହଣକାରୀ ଏବଂ ସରକାରୀ ଅଧିକାରୀ ଉପସ୍ଥିତ ରହିବେ। “ଏହି ଧାରଣା ହେଉଛି ଏହା ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବା ଯେ ଶିଳ୍ପ ଅଂଶୀଦାରମାନେ ଚୁକ୍ତିନାମା ବିଷୟରେ ସଚେତନ ହୁଅନ୍ତି ଏବଂ ଏହାର ପୂର୍ଣ୍ଣ ଲାଭ ଉଠାଇବା ପାଇଁ ଭଲ ସ୍ଥିତିରେ ଅଛନ୍ତି,” ଜଣେ ସରକାରୀ ଅଧିକାରୀ ଗଣମାଧ୍ୟମକୁ ସୂଚନା ପ୍ରଦାନ କରିଛନ୍ତି।
EFTA ବ୍ଲକ୍ରେ ଆଇସଲ୍ୟାଣ୍ଡ, ସ୍ୱିଜରଲ୍ୟାଣ୍ଡ, ନରୱେ ଏବଂ ଲିଚେନଷ୍ଟାଇନ୍ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ। ବାଣିଜ୍ୟ ଏବଂ ଅର୍ଥନୈତିକ ସହଭାଗିତା ଚୁକ୍ତିନାମା (TEPA) ନାମକ ଏହି ବାଣିଜ୍ୟ ଚୁକ୍ତିନାମା, ଏକ ପ୍ରମୁଖ ୟୁରୋପୀୟ ଅର୍ଥନୈତିକ ବ୍ଲକ୍ ସହିତ ଭାରତର ଅର୍ଥନୈତିକ ସମନ୍ୱୟ ଦିଗରେ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ପଦକ୍ଷେପ ପ୍ରତିନିଧିତ୍ୱ କରେ। ଏହା ଏକ ୟୁରୋପୀୟ ଦେଶ କିମ୍ବା ବ୍ଲକ୍ ସହିତ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହେବାକୁ ଥିବା ଭାରତର ପ୍ରଥମ ବାଣିଜ୍ୟ ଚୁକ୍ତିନାମା।
ଏକ ଚୁକ୍ତିନାମା ଅଛି। ଏହି ଚୁକ୍ତିନାମା ଅନୁଯାୟୀ, ଭାରତ EFTA ଦେଶଗୁଡ଼ିକରୁ ୮୦-୮୫ ପ୍ରତିଶତ ସାମଗ୍ରୀ ଉପରେ ଶୁଳ୍କ ହ୍ରାସ କରିବାକୁ ପ୍ରତିଶ୍ରୁତି ଦେଇଛି। ପ୍ରତିବଦଳରେ, ଭାରତ ୯୯ ପ୍ରତିଶତ ସାମଗ୍ରୀ ଉପରେ ଶୁଳ୍କମୁକ୍ତ ବଜାର ପ୍ରବେଶ ପାଇବ। ଉଭୟ ପକ୍ଷ ଚାଷୀମାନଙ୍କୁ ସୁରକ୍ଷା ଦେବା ପାଇଁ ଅଧିକାଂଶ କୃଷି ଏବଂ ଦୁଗ୍ଧଜାତ ଦ୍ରବ୍ୟକୁ ଶୁଳ୍କ ରିହାତିରୁ ବାଦ ଦେଇଛନ୍ତି। ଭାରତ ଅନୁଯାୟୀ, ବାଣିଜ୍ୟ ଚୁକ୍ତିନାମାର ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ଲାଭ ହେଉଛି EFTA ଦେଶଗୁଡ଼ିକରୁ ପ୍ରାପ୍ତ ନିବେଶ ପ୍ରତିଶ୍ରୁତି। ଚୁକ୍ତିନାମା କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହେବାର ୧୦ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ EFTA ଦେଶଗୁଡ଼ିକ ଭାରତରେ ୫୦ ବିଲିୟନ ଡଲାର ଏବଂ ଆଗାମୀ ପାଞ୍ଚ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ଅତିରିକ୍ତ ୫୦ ବିଲିୟନ ଡଲାର ନିବେଶ କରିବେ ବୋଲି ଆଶା କରାଯାଉଛି। ଏହା ୧୫ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ଭାରତରେ ୧୦ ଲକ୍ଷ ସିଧାସଳଖ ନିଯୁକ୍ତି ସୃଷ୍ଟି କରିବ ବୋଲି ଆଶା କରାଯାଉଛି।
EFTA ଦେଶଗୁଡ଼ିକରେ ଆମଦାନୀ ଶୁଳ୍କ କମ୍। ଫଳସ୍ୱରୂପ, ଭାରତ ପାଇଁ ବଜାର ପ୍ରବେଶର ଲାଭ ସୀମିତ ହୋଇପାରେ। ତଥାପି, ଏହା ଭାରତ ଦ୍ୱାରା କରାଯାଇଥିବା ପ୍ରଥମ ଚୁକ୍ତି ଯେଉଁଠାରେ ବଜାର ପ୍ରବେଶ ନିବେଶ ସହିତ ଜଡିତ। ଏହି ଦୃଷ୍ଟିରୁ, ଏହି ଚୁକ୍ତି ଅନନ୍ୟ।
ଚାରୋଟି EFTA ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ସ୍ୱିଜରଲ୍ୟାଣ୍ଡ ହେଉଛି ଭାରତର ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ବାଣିଜ୍ୟିକ ଅଂଶୀଦାର। ଗତ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷ (୨୦୨୫ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷ)ରେ, ଭାରତ ୧.୯୭ ବିଲିୟନ ଡଲାର ମୂଲ୍ୟର ସାମଗ୍ରୀ ରପ୍ତାନି କରିଥିଲା, ଯାହା ବର୍ଷସାରା ବର୍ଷରେ ୧.୨ ପ୍ରତିଶତ ବୃଦ୍ଧି। ଏହି ପରିମାଣର ତିନି-ଚତୁର୍ଥାଂଶ ସ୍ୱିଜରଲ୍ୟାଣ୍ଡକୁ ରପ୍ତାନି କରାଯାଇଥିଲା, ଯାହାର ମୂଲ୍ୟ ୧.୪୭ ବିଲିୟନ ଡଲାର ଥିଲା। ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷ ୨୦୨୫ରେ ଭାରତ ଏହି ଦେଶଗୁଡ଼ିକରୁ ୨୨.୪୪ ବିଲିୟନ ଡଲାର ଆମଦାନୀ କରିଥିଲା, ଯାହା ବର୍ଷସାରା ବର୍ଷରେ ୧.୭ ପ୍ରତିଶତ ବୃଦ୍ଧି। ଏଥିମଧ୍ୟରୁ ୯୭ ପ୍ରତିଶତ ସ୍ୱିଜରଲ୍ୟାଣ୍ଡରୁ ଆସିଥିଲା, ଯାହାର ମୂଲ୍ୟ ୨୧.୮ ବିଲିୟନ ଡଲାର ଥିଲା। ଫଳସ୍ୱରୂପ EFTA ସହିତ ଭାରତର ବାଣିଜ୍ୟ ନିଅଣ୍ଟ ଅଛି। ଉଭୟ ପକ୍ଷ ୧୦ ମାର୍ଚ୍ଚ, ୨୦୨୪ରେ ବାଣିଜ୍ୟ ଚୁକ୍ତି ସ୍ୱାକ୍ଷର କରିଥିଲେ। କିନ୍ତୁ ଏହି ଚାରିଟି ଦେଶରେ ପ୍ରକ୍ରିୟାଗତ ଔପଚାରିକତା ଚୁକ୍ତିନାମା କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରିବାରେ ବିଳମ୍ବ କରିଛି।
