(ସତ୍ୟପାଠ ବ୍ୟୁରୋ) ଭୁବନେଶ୍ବର : ଛବି ଟିଏ ସବୁବେଳେ ତା ଭିତରେ ଆଉ ଗୋଟିଏ ଛବିକୁ ଧାରଣ କରିଥାଏ। ଦୁଇ ଦିନ ଧରି ମୁଁ ଦେଖୁଛି ଯେ ଭାରତୀୟ ଜନତା ପାର୍ଟିର ଝଣ୍ଡାକୁ ଜାତୀୟ ପତାକା ଉପରେ ଆଚ୍ଛାଦିତ କରାଯାଇଥିବାରୁ ଅନେକ ଲୋକ ଆଲୋଚନା କରୁଛନ୍ତି। ଏଭଳି ଘଟଣା ଜାତୀୟ ପତାକା ପ୍ରତି ଅପମାନ ବୋଲି କୁହାଯାଉଛି। କିନ୍ତୁ ଯେଉଁମାନେ ସମାଲୋଚନା କରୁଛନ୍ତି ସେମାନେ ହୃଦୟଙ୍ଗମ କରିବାକୁ ସମର୍ଥ ଯେ ଭାରତର ଲୋକମାନେ ପ୍ରାୟତଃ ସେମାନଙ୍କ କ୍ରୋଧ ଦ୍ୱାରା ପ୍ରଭାବିତ ହୁଅନ୍ତି ନାହିଁ।
ସାଧାରଣତଃ ଲୋକମାନେ ଏହି ଦୃଶ୍ୟକୁ ଏତେ ଅସାଧାରଣ ବୋଲି ଭାବି ଦେଉଛନ୍ତି ଯେ ସେମାନେ ଉତ୍ତେଜିତ ହୋଇ ପଡୁଛନ୍ତି। ଏମିତି ଘଟଣା କାହିଁକି ଘଟିଲା ? ଏହାର ଗୋଟିଏ କାରଣ ହେଉଛି, ଏହି ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ଯେଉଁମାନେ ସମାଲୋଚନା କରି ପ୍ରଶ୍ନ କରୁଛନ୍ତି ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ କେହି ମଧ୍ୟ ଏହି ପ୍ରଶ୍ନଟି ପଚାରୁ ନାହାନ୍ତି ଯେ ଏଠାରେ ଜାତୀୟ ପତାକା ବ୍ୟବହାର କରିବା ଉପଯୁକ୍ତ କି ନୁହେଁ, କିମ୍ବା ଜାତୀୟ ପତାକା ବ୍ୟବହାର ତାଙ୍କ ପାଇଁ ଅପମାନ ଥିଲା କି ନାହିଁ ?
ତେବେ ଏଠାରେ ସବୁଠାରୁ ଗୁରୁତ୍ବପୂର୍ଣ୍ଣ ପ୍ରଶ୍ନଟି ହେଉଛି ଯିଏ ଭାରତୀୟ ସମ୍ବିଧାନ ନାମରେ ନେଇଥିବା ଶପଥ ଭଙ୍ଗ କରିବା ସମୟରେ ଦୁଃଖ ପ୍ରକାଶ କରିନଥିଲେ ଏବଂ ପରେ ପରେ ଯେଉଁ ବ୍ୟକ୍ତି ଏହି ଉଲ୍ଲଂଘନକୁ ନିଜ ସାହସିକତା ବୋଲି ଘୋଷଣା କରିଥିଲେ, ତାଙ୍କର ମୃତ ଦେହ ଉପରେ ଜାତୀୟ ପତାକା ରଖାଯିବାର ଅଧିକାର ଅଛି କି? ” କିନ୍ତୁ ଏହି ପ୍ରଶ୍ନ ଟି କେହି ବି ପଚରୁ ନାହାନ୍ତି।
ତେବେ ସମସ୍ତେ ଏହି କଥାଟିକୁ ଭୁଲି ଯାଇଛନ୍ତି ଯେ, କଲ୍ୟାଣ ସିଂ କୋର୍ଟଙ୍କୁ ଦେଇଥିବା ପ୍ରତିଶ୍ରୁତି ଭଙ୍ଗ କରିଥିଲେ। ଅଯୋଧ୍ୟାରେ ୬ ଡିସେମ୍ବର ୧୯୯୨ ମସିହାରେ ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ କାର ସେବକ ଏକତ୍ରିତ ହେବା ସତ୍ତ୍ୱେ ବାବ୍ରି ମସଜିଦର ସୁରକ୍ଷା ପାଇଁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ବ୍ୟବସ୍ଥା କରିବେ ଏବଂ ଗ୍ୟାରେଣ୍ଟି ଦେଇଥିଲେ ଯେ ଏହାର କୌଣସି ବି କ୍ଷତି ହେବ ନାହିଁ।
ସେ ତାଙ୍କର ସାମ୍ବିଧାନିକ ମୂଲ୍ୟବୋଧର ଉଲ୍ଲଂଘନ କରି ଆରଏସଏସ ଏବଂ ଭାରତୀୟ ଜନତା ପାର୍ଟିର ରାଜନୈତିକ ସୁବିଧା ପାଇଁ ଭାରତ ଦେଶର ବୃହତ ସ୍ୱାର୍ଥକୁ ଅଗ୍ରାହ୍ୟ କରିଥିଲେ । ଏବଂ ଏଥିପାଇଁ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ସାମ୍ବିଧାନିକ ପଦବୀର ଅପବ୍ୟବହାର କରିଥିଲେ। ସେ ବାବ୍ରି ମସଜିଦକୁ ସୁରକ୍ଷା ଦେଇନଥିଲେ ଏବଂ ଏହାକୁ ଭାଙ୍ଗିବା ଦେବାକୁ କାର ସେବକ ମାନଙ୍କୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ସୁଯୋଗ ଦେଇଥିଲେ ।
ବାବ୍ରି ମସଜିଦ୍ ଜମିରେ କୌଣସି ପ୍ରକାର ନିର୍ମାଣ କାର୍ଯ୍ୟ କରାଯିବ ନାହିଁ ବୋଲି ସେ କୋର୍ଟଙ୍କୁ ପ୍ରତିଶ୍ରୁତି ଦେଇଥିଲେ। ସେ ଏହା ମଧ୍ୟ ଉଲ୍ଲଂଘନ କରି କୋର୍ଟଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଦଣ୍ଡିତ ହୋଇଥିଲେ। ସେହି ସାଙ୍କେତିକ ଦଣ୍ଡ ଗୋଟିଏ ଦିନର ଜେଲଦଣ୍ଡ ଥିଲା । କିନ୍ତୁ ସେ ଦୋଷୀ ସାବ୍ୟସ୍ତ ହୋଇଥିଲେ। ଏବଂ ଏହା ଏକ ସ୍ୱାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମ ନୁହେଁ ଯେଉଁଥିରେ ସେ ଜେଲ ଯିବାଟା ଗର୍ବର ବିଷୟ ହେବା ଉଚିତ୍। ଲୋକମାନେ ସେହି କଥାଟିକୁ ଭୁଲିଯାଉଛନ୍ତି।
ତେବେ ଏହା ଏକ ଭିନ୍ନ କଥା ଯେ ବାବ୍ରି ମସଜିଦ ଭାଙ୍ଗିବା ମାମଲାରେ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ କୋର୍ଟ ଅବମାନନା ମାମଲା ଆଗକୁ ବଢ଼ାଇ ନଥିଲେ। ଅଦାଲତର ଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱର ଫଳାଫଳ ବହୁ ବର୍ଷ ପରେ ଦେଖାଗଲା ଯେତେବେଳେ ବାବ୍ରି ମସଜିଦ ଜମି ପୁନର୍ବାର ମସଜିଦ ଭାଙ୍ଗିବା ପାଇଁ ପ୍ରଚାର କରିଥିବା ଲୋକଙ୍କୁ ହସ୍ତାନ୍ତର କରାଯାଇଥିଲା, ଯଦିଓ ଏହି ଜମିର ଅସ୍ତିତ୍ୱ ପାଇଁ ସ୍ୱୀକୃତି ଦିଆଯାଇଥିଲା।
ବାବ୍ରି ମସଜିଦ ଭାଙ୍ଗିବା ଅପରାଧରେ ତାଙ୍କର ଭୂମିକା ବିଷୟରେ, ଏଲ.କେ ଆଡଭାନୀ ଏବଂ ଅନ୍ୟ ବିଜେପି ନେତାଙ୍କ ପରି କଲ୍ୟାଣ ସିଂ ବିଭିନ୍ନ ସମୟରେ ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ବୟାନ ଦେଇଥିଲେ। ଯେତେବେଳେ ସେ ଅନୁଭବ କଲେ ଯେ ଏହି ଘଟଣା ଟି ଠିକ୍ ନୁହେଁ, ସେତେବେଳେ ସେ ଏଥିରେ ସମ୍ପୃକ୍ତ ନଥିବା କହିଥିଲେ । କିନ୍ତୁ ଯେତେବେଳେ ସେ ଅନୁଭବ କଲେ ଯେ ତାଙ୍କ ନିଜ ଲୋକ କୋଟୱାଲ ଏବଂ ମୁନିସିଫ, ସେତେବେଳେ ସେ ଛାତି ବାଡେଇ ଏହାର ‘ଶ୍ରେୟ’ ନେବାକୁ ଆଗେଇ ଆସିଥିଲେ। ତେବେ ଆପଣ କଣ ଏହି ନେତାଙ୍କ ଚତୁରତାକୁ ପ୍ରଶଂସା କରିବେ ?
ବାବ୍ରି ମସଜିଦ ଭାଙ୍ଗିବାର ଅପରାଧ ଏକ ମସଜିଦ ଭାଙ୍ଗିବାର ଅପରାଧ ଥିଲା, କିନ୍ତୁ ଲୋକମାନେ ଏହାକୁ ସ୍ବାଧୀନ ଭାରତର ମୂଳଦୁଆ ବୋଲି କହିଦେଇଥିଲେ। ବାବ୍ରି ମସଜିଦର ମଲୱା ମଧ୍ୟ ଭାରତୀୟ ଧର୍ମନିରପେକ୍ଷତାର ମଲୱା ଥିଲା। ଯଦି ସେହି ସମୟରେ ବାବ୍ରି ମସଜିଦ ଭାଙ୍ଗିବା ଅପରାଧ ପାଇଁ ଦାୟୀ ଲୋକ ମାନଙ୍କୁ ଦଣ୍ଡ ଦିଆଯାଇଥାନ୍ତା, ତେବେ ଆଜି ଭାରତ ଏହି ଅବସ୍ଥାରେ ନଥାନ୍ତା।
ବର୍ତ୍ତମାନ ସମୟ ହେଉଛି ଭାରତର ଖରପା ସମୟ କିନ୍ତୁ ଭାରତୀୟ ଜନତା ପାର୍ଟିର ସୁବର୍ଣ୍ଣମୟ ସମୟ। ସେହି ଦଳ କଲ୍ୟାଣ ସିଂଙ୍କୁ ତାଙ୍କ ଅବଦାନ ପାଇଁ ସମ୍ମାନ ଦେବା ଉଚିତ୍, ତାଙ୍କ ଦୃଷ୍ଟିକୋଣରୁ ଏହା ଉପଯୁକ୍ତ ହେବ। କିନ୍ତୁ ଭାରତ ଦେଶ , ଯଦି କେବଳ ଗୋଟିଏ ଦଳର ନୁହେଁ, ତେବେ ରାଜ୍ୟର ସମ୍ବଳ ଏବଂ ସାମ୍ବିଧାନିକ ଶକ୍ତି ବ୍ୟବହାର କରି ସମାଜକୁ ଭାଗ କରିବା ପାଇଁ କେହି ଜଣେ ଛିଡା ହେବେ କି ? ଜାତୀୟ ପତାକା ଜାତିର ଅଟେ !
ଯେତେବେଳେ ଏହି ପ୍ରଶ୍ନଟି ପଚରାଯାଇନଥାଏ ସେତେବେଳେ ଅନ୍ୟ ପ୍ରଶ୍ନଟି ପଚାରିବା ବୃଥା ହେବ। ଯେତେବେଳେ ଜାତୀୟ ପତାକା ପ୍ରମୁଖ ଅପରାଧକୁ ନ୍ୟାୟ ଦେବା ପାଇଁ ଏକ ଉପକରଣ ଭାବରେ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ, ସେତେବେଳେ ଏହା ଏହାର ପ୍ରତୀକ ହରାଇବ । ତା’ହେଲେ ଯଦି ଆଉ ଗୋଟିଏ ଝଣ୍ଡା ତ୍ରିରଙ୍ଗା ଉପରେ ପଡ଼ିଛି, ତେବେ ଏଥିରେ ଅସୁବିଧା କେଉଁଠି ?
ଏହି ଫଟୋଟି ଠିକ୍। ମୃତକଙ୍କ ସମ୍ପର୍କ ଏହି ପତାକା ସହିତ ଥିଲା, ତେଣୁ ଏହି ଚିତ୍ରଟି ଠିକ୍ । ଯେଉଁ ବ୍ୟକ୍ତି ପାଇଁ ପାର୍ଟିର ସ୍ବାର୍ଥ ରାଷ୍ଟ୍ରହିତ ର ଉପରେ,ତାହା ପାଇଁ ଦଳର ଝଣ୍ଡା ଜାତୀୟ ପତାକା ଉପରେ ହିଁ ରହିବ।
ଏହି ଫଟୋଟିଆ ମୋତେ ବିଭ୍ରାନ୍ତ କଲା ନାହିଁ । ଦାଦ୍ରିରେ ମହମ୍ମଦ ଅହଲକଙ୍କ ହତ୍ୟାରେ ଅଭିଯୁକ୍ତଙ୍କ ମୃତଦେହ ଜାତୀୟ ପତାକା ସହିତ ଗୁଡ଼ାଇ ଦିଆଯାଇଥିବା ବେଳେ ସେଠାରେ ଏକ ହଙ୍ଗାମା ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଥିଲା। ଯେତେବେଳେ ଇଦ୍ ଦିନ ଜାତୀୟ ପତାକା ଧରି ଜମା ମସଜିଦ ଉପରକୁ ଚଢିଗଲେ ଏବଂ ପ୍ରାର୍ଥନା କରିବାକୁ ଆସିଥିବା ମୁସଲମାନମାନଙ୍କୁ ପତାକା ଧରିବାକୁ ବାଧ୍ୟ କଲେ, ସେତେବେଳେ ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠାଇଵାର ସମୟ ଥିଲା।
ଯେତେବେଳେ କାଉଡି ତୀର୍ଥଯାତ୍ରୀମାନେ ଭଗୱା ପତାକା ଧରିବା ଆରମ୍ଭ କଲେ, ସେତେବେଳେ ପ୍ରଶ୍ନ ପଚାରିବାର ଆବଶ୍ୟକତା ଥିଲା । ଯେତେବେଳେ ସମସ୍ତ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟକୁ ୨୦୭ ଫୁଟ ପୋଲରୁ ଜାତୀୟ ପତାକା ଉତ୍ତୋଳନ କରିବାକୁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦିଆଗଲା, ସେତେବେଳେ ଏହି ପ୍ରଶ୍ନ ପଚାରିବାର ସମୟ ଥିଲା। ବର୍ତ୍ତମାନ ଆମେ ସେଠାରୁ ବହୁତ ଦୂରକୁ ଚାଲି ଯାଇଛୁ।
ଉଲ୍ଲେଖଥାଉ କି, ଯେତେବେଳେ ଜାତୀୟ ପତାକା, ଜାତୀୟ ସଂଗୀତ, ଜାତୀୟ ସ୍ଲୋଗାନ ଉପରେ ସର୍ବସାଧାରଣ ଆଲୋଚନା ଏକ ଦେଶରେ ଅଧିକରୁ ଅଧିକ ଆରମ୍ଭ ହେବାକୁ ଲାଗେ, ସେତେବେଳେ ଏହା ଅନୁମାନ କରାଯିବା ଉଚିତ ଯେ ଏହା ସହିତ କିଛି ଭୁଲ ହୋଇଛି। ପରିପକ୍ୱ ଦେଶ ଗୁଡିକରେ ଏଭଳି ପ୍ରସଙ୍ଗ ଉପରେ ବିତର୍କର ହେବା ସେମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଲଜ୍ଜାଜନକ ବିଷୟ ହେବ। କିନ୍ତୁ ଯେତେବେଳେ ଆପଣ ଦିଲ୍ଲୀର ପ୍ରତ୍ୟେକ ରାସ୍ତାରେ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଗର୍ବ ଦେଖିଥିବେ ଯେ ତାଙ୍କ ସରକାର ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ଦିଲ୍ଲୀରେ ୧୧୫ ଫୁଟ ଉଚ୍ଚ ଜାତୀୟ ପତାକା ଉତ୍ତୋଳନ କରିଛନ୍ତି, ସେତେବେଳେ ଏହା ଜାଣିବା ଉଚିତ ଯେ ଏହି ନେତାମାନେ ଜନସାଧାରଣଙ୍କୁ ମୂର୍ଖ ବୋଲି ଭାବୁଛନ୍ତି।
ତ୍ରିରଙ୍ଗାକୁ ‘ଅପମାନିତ’ କରିବାର ଏହି ପ୍ରତିଛବି ଉପରେ ଉତ୍ସାହ ସୃଷ୍ଟି କରିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରାଯାଉଥିବାବେଳେ ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶର ଇନ୍ଦୋର ସହରରେ ଜଣେ ମୁସଲମାନ ଚୁଡି ବିକାଳି ମୁସଲମାନକୁ ଖୋଲାଖୋଲି ଭାବେ ମାଡ ମାରିଥିବା ଭିଡିଓ ସାମ୍ନାକୁ ଆସିଥିଲା। ସେହି ମୁସଲମାନର ଅସହାୟତା ଏବଂ ବାବ୍ରି ମସଜିଦ ଭାଙ୍ଗିବାର ଜଣେ ହିରୋଙ୍କ ଶରୀର ଉପରେ ଆଚ୍ଛାଦିତ ପତାକାର ଅସହାୟତା ମୋତେ ମଧ୍ୟ ଆଘାତ କଲା।
ଇନ୍ଦୋରର ଚିତ୍ର ପୂର୍ବରୁ କାନପୁରର ମୁସଲିମ ରିକ୍ସାୱାଲା ଉପରେ ହୋଇଥିବା ଆକ୍ରମଣର ଚିତ୍ର ସହ ସମାନ । ଏହାପୂର୍ବରୁ ସ୍ଲୋଗାନ ଦେଇ ଜନ୍ତର ମନ୍ତରରେ ମୁସଲମାନମାନଙ୍କ ହତ୍ୟାକାଣ୍ଡର ଚିତ୍ର ! ଏହାପୂର୍ବରୁ, ହରିୟାଣାରେ ମୁସଲମାନମାନଙ୍କ ହତ୍ୟାକାଣ୍ଡର ଭାଷଣର ଚିତ୍ର ! ଦିଲ୍ଲୀର ଉତ୍ତର ନାଗରରେ ମୁସଲମାନ ଫଳ ବିକ୍ରେତାଙ୍କ ଉପରେ ଆକ୍ରମଣର ଚିତ୍ର ! ଏବଂ ଏହାର ବହୁ ପୂର୍ବରୁ ପୁନର୍ବାର ଇନ୍ଦୋରରେ ଆତସବାଜି ସାମଗ୍ରୀ ବିକ୍ରୟ କରୁଥିବା ଜଣେ ମୁସଲମାନ ଦୋକାନୀଙ୍କ ପାଇଁ ବିପଦର ଚିତ୍ର ! ଏହି ଚିତ୍ରଗୁଡ଼ିକ ଏବଂ ତ୍ରିରଙ୍ଗା ସହିତ ‘ଅସଦାଚରଣ’ର ଚିତ୍ର ମଧ୍ୟରେ କୌଣସି ପ୍ରକାର ସମ୍ପର୍କ ଅଛି କି ? ଯେପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଆମେ ଏହି ସମ୍ପର୍କକୁ ବୁଝିପାରୁନାହୁଁ, ତ୍ରିରଙ୍ଗାକୁ ନେଇ ଆମର କାନ୍ଦିବା କେବଳ କାନ୍ଦିବା ଏବଂ ଗାଇବା ଭଳି ରହିବ ।
( ଏହି ଲେଖାଟିର ଲେଖକ ଦିଲ୍ଲୀ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟରେ ଶିକ୍ଷାଦାନ କରନ୍ତି )