(ସତ୍ୟପାଠ ବ୍ୟୁରୋ) ଭୁବନେଶ୍ବର : ନିକଟରେ ଟୋକିଓ ଅଲିମ୍ପିକ୍ସ ଶେଷ ହୋଇଯାଇଛି। କିଛି ଐତିହାସିକ ମୁହୁର୍ତ୍ତ ସହ ଏହା ସମସ୍ତଙ୍କ ଠାରୁ ବିଦାୟ ନେଇଛି। ଭାରତରେ ବିଶେଷକରି ନୀରଜ ଚୋପ୍ରାଙ୍କ ଐତିହାସିକ ସ୍ୱର୍ଣ୍ଣ ପଦକକୁ ନେଇ ସାରା ଦେଶରେ ଖୁସିର ମାହୋଲ । ଭାରତର ଏକ ଲୋକପ୍ରିୟ ଖେଳ ହେଉଛି କ୍ରିକେଟ। କିନ୍ତୁ କ୍ରିକେଟ କେବେ ବି ଅଲମ୍ପିକରେ ସ୍ଥାନ ପାଇ ନାହିଁ। କିନ୍ତୁ କ୍ରିକେଟ ପ୍ରେମୀଙ୍କ ପାଇଁ ଏବେ ଏକ ଖୁସିର ଖବର । ଲସ୍ ଆଂଜେଲ୍ସରେ ହେବାକୁ ଥିବା ୨୦୨୮ ଅଲିମ୍ପିକ୍ସରେ କ୍ରିକେଟକୁ ସାମିଲ କରିବାକୁ ଜୋରଦାର ପ୍ରସ୍ତୁତି ଚାଲିଥିବା କହିଛି ଇଂଟରନ୍ୟାସନାଲ କ୍ରିକେଟ କାଉନସିଲ (ଆଇସିସି)। ଏହାର ଅର୍ଥ କଣ ଅଲିମ୍ପିକ୍ସରେ ଚଉକା ଛକା ଦେଖିବାକୁ ମିଳିବ ? ଏହା କଣ ପ୍ରକୃତରେ ସମ୍ଭବ କି ? ଅନ୍ୟ ଖେଳ ପରି କ୍ରିକେଟରେ କଣ ସ୍ୱର୍ଣ୍ଣ, ରୌପ୍ୟ ଏବଂ ବ୍ରୋଞ୍ଜ ପଦକ ମଧ୍ୟ ଦିଆଯିବ କି ?
ତେବେ ସମସ୍ତ କଳ୍ପନା ଜଳ୍ପନା ସତ୍ତ୍ୱେ ବାସ୍ତବତା ହେଉଛି ଯେ ବିଶ୍ବର ଅନେକ ପ୍ରାନ୍ତରେ କ୍ରିକେଟ୍ ଏକ ଲୋକପ୍ରିୟ ଖେଳ ହୋଇଥିଲେ ସୁଦ୍ଧା ଏହା ଏକ ‘ବିଶ୍ୱସ୍ତରୀୟ’ ଖେଳ ହୋଇପାରି ନାହିଁ ଏବଂ ସେଥିପାଇଁ କ୍ରିକେଟ ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଅଲିମ୍ପିକ୍ସରେ ଏଣ୍ଟ୍ରି ହୋଇ ପାରି ନାହିଁ ।
ତେବେ ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠୁଛି ଯେ ଦକ୍ଷିଣ-ପୂର୍ବ ଏସିଆ, ବ୍ରିଟେନ ଏବଂ ଦକ୍ଷିଣ ଆଫ୍ରିକା ଭଳି ଦେଶ ଗୁଡିକରେ କ୍ରିକେଟ ଏକ ପ୍ରମୁଖ ଖେଳ ହୋଇଥିଲେ ମଧ୍ୟ କ୍ରିକେଟ୍ ଅଲିମ୍ପିକ୍ସରେ ନାହିଁ କାହିଁକି?
ଅଲିମ୍ପିକ୍ସରେ କ୍ରିକେଟ୍ କାହିଁକି ସାମିଲ ହୋଇନାହିଁ ?
କ୍ରିକେଟରେ ଟି -20 ଫର୍ମାଟ୍ ଆରମ୍ଭ ହେବା ପୂର୍ବରୁ ଅଲିମ୍ପିକ୍ସରେ ସାମିଲ୍ ହେବା ପାଇଁ ସବୁଠାରୁ ଉତ୍ତମ ଫର୍ମାଟ୍ ଥିଲା ODI ମ୍ୟାଚ୍ । କିନ୍ତୁ ମୋଟ ୧୦୦ ଓଭର ସହିତ ଗୋଟିଏ ଦିନିକିଆ ମ୍ୟାଚରେ ମଧ୍ୟ ଗୋଟିଏ ଖେଳ ଶେଷ ହେବାକୁ ପ୍ରାୟ ୮ ଘଣ୍ଟା ସମୟ ଲାଗେ । ଯଦି ବହୁ ସଂଖ୍ୟକ ଦଳ ଏଥିରେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରନ୍ତି, ତେବେ ଏହା ଅଲିମ୍ପିକ୍ ଇଭେଣ୍ଟର ସମୟ ବହୁଗୁଣିତ ହୋଇଯିବ। ଟି -20 ଫର୍ମାଟର ଆସିବା ପରେ ମଧ୍ୟ ବହୁ ସଂଖ୍ୟକ ଦଳ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କଲେ ଅଲିମ୍ପିକ୍ସରେ ଏହି ଫର୍ମାଟ୍ ଏଣ୍ଟ୍ରି ହୋଇପାରିବ କି ନାହିଁ ସେ ନେଇ ବର୍ତ୍ତମାନ ସୁଦ୍ଧା କୌଣସି ସହମତି ହୋଇପାରି ନାହିଁ।
ଅନେକ କ୍ରିକେଟ୍ ଷ୍ଟାଡିୟମର ଆବଶ୍ୟକତା
ତେବେ କ୍ରିକେଟ୍ କୁ ଅଲମ୍ପିକ୍ ରେ ସାମିଲ୍ ନକରାଯିବାର ଆଉ ଏକ କାରଣ ହେଉଛି ଗ୍ରାଉଣ୍ଡ। ମ୍ୟାଚ୍ ଆୟୋଜନ ପାଇଁ ଏମିତି ଏକ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଗ୍ରାଉଣ୍ଡ ଆବଶ୍ୟକ, ଯେଉଁଠାରେ ଅନ୍ୟ କୌଣସି ଅଲିମ୍ପିକ୍ ଗେମ୍ ଖେଳାଯିବ ନାହିଁ । କ୍ରିକେଟ୍ ପିଚ୍ ପ୍ରତି ଫୁଟ୍ ମାର୍କ ଏବଂ ଆଉଟଫିଲ୍ଡର ସମ୍ବେଦନଶୀଳତା ହେତୁ ଏମିତି ହୋଇଥାଏ । ଏହା ବ୍ୟତୀତ ଭଲ ପ୍ରଦର୍ଶନ ବିନା ସମାନ ଗ୍ରାଉଣ୍ଡରେ ପରବର୍ତ୍ତୀ ମ୍ୟାଚ୍ କରିବା ସମ୍ଭବ ନୁହେଁ । ଏହି କାରଣରୁ ମ୍ୟାଚ୍ ଆୟୋଜନ ପାଇଁ ବହୁ ସଂଖ୍ୟକ ଗ୍ରାଉଣ୍ଡର ଆବଶ୍ୟକତା ରହିଛି। ଏହି କାରଣରୁ ଅଲିମ୍ପିକ୍ସରେ କ୍ରିକେଟ୍ ଆୟୋଜନ କରିବା କଷ୍ଟକର ହୋଇଥାଏ ।
କ୍ରିକେଟ୍ ନ ଖେଳୁଥିବା ଆୟୋଜକ ଦେଶର ବିରୋଧ
କ୍ରିକେଟ୍ ଖେଳୁନଥିବା ଦେଶ ହୋଇଥିବାରୁ ଅନେକ ଆୟୋଜକ ଦେଶ ମଧ୍ୟ ଅଲିମ୍ପିକ୍ସରେ କ୍ରିକେଟ୍ ସାମିଲ୍ କରିବାକୁ ବିରୋଧ କରିଛନ୍ତି। ସେମାନଙ୍କ ଯୁକ୍ତି ହେଉଛି ଯେ କ୍ରିକେଟ୍ ମ୍ୟାଚ୍ ପାଇଁ ସେମାନଙ୍କୁ ଅନେକ କ୍ରିକେଟ୍ ଷ୍ଟାଡିୟମ୍ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିବାକୁ ପଡିବ। ଯେତେବେଳେ କ୍ରିକେଟ୍ ଖେଳୁଥିବା ଦେଶ ଅଲିମ୍ପିକ୍ସ ଆୟୋଜନ କରେ, ସେତେବେଳେ କ୍ରିକେଟ୍ ଅଲିମ୍ପିକ୍ସରେ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ହେବାର ସମ୍ଭାବନା ରହିଥାଏ ।
ବର୍ତ୍ତମାନ ସୁଦ୍ଧା ଆଇସିସି ମଧ୍ୟ ଆଗ୍ରହ ଦେଖାଇ ନଥିଲା
ଖେଳ ଉପରେ ସବୁଠାରୁ କମ୍ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ରଖିବାକୁ ଆଇସିସି ସମସ୍ତ ଦେଶର ସରକାରମାନଙ୍କୁ ପରାମର୍ଶ ଦେଇଥାଏ । ଭାରତ ସମେତ ଅଧିକାଂଶ କ୍ରିକେଟ୍ ଖେଳୁଥିବା ଦେଶରେ ଖେଳର ଗୁଣବତ୍ତା ବଜାୟ ରଖିବା ପାଇଁ ଅଣ-ସରକାରୀ ସଂସ୍ଥା ଦ୍ୱାରା କ୍ରିକେଟ୍ ଟିମ୍ ଗଠନ ଏବଂ ପରିଚାଳନା କରାଯାଇଥାଏ। କିନ୍ତୁ ଆଇସିସି ଯୁକ୍ତି ବାଢିଛି ଯେ ଯଦି କ୍ରିକେଟ୍ ଅଲିମ୍ପିକ୍ସରେ ସାମିଲ ହୁଏ, ତେବେ ସରକାର ଟିମ୍ ଚୟନ କରିବା ନିଷ୍ପତ୍ତି ନିଜ ନିୟନ୍ତ୍ରଣକୁ ନେଇଯିବେ, ଯାହା ଫଳରେ ଖେଳାଳିଙ୍କ ଗୁଣବତ୍ତାକୁ କ୍ଷତି ପହଞ୍ଚାଇବ।
କ୍ରିକେଟ୍ ଖେଳୁଥିବା ଦେଶଗୁଡ଼ିକର ଅନିଚ୍ଛା
ଅଲିମ୍ପିକ୍ସରେ କ୍ରିକେଟ୍ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରିବାକୁ ପ୍ରମୁଖ କ୍ରିକେଟ୍ ଖେଳୁଥିବା ଦେଶଗୁଡ଼ିକ ସାମାନ୍ୟ ଆଗ୍ରହ ଦେଖାନ୍ତି। ବିଶେଷକରି ବିସିସିଆଇ, ଇସିବି ଏବଂ କ୍ରିକେଟ୍ ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆ ଭଳି ଆର୍ଥିକ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ସୁଦୃଢ କ୍ରିକେଟ୍ ବୋର୍ଡ ମଧ୍ୟ ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ କୌଣସି ଉଦ୍ୟମ କରିନାହାଁନ୍ତି। ସାଧାରଣ କ୍ରିକେଟ୍ ଟୁର୍ନାମେଣ୍ଟ ତୁଳନାରେ ଅଲିମ୍ପିକ୍ସରେ ଖେଳାଯାଇଥିବା ମ୍ୟାଚଗୁଡିକରେ ଆର୍ଥିକ ଦୃଷ୍ଟିରୁ କମ୍ ଲାଭ ହେଉଥିବା ଏହାର ଆଉ ଏକ କାରଣ ।
ଅଲିମ୍ପିକ୍ସରେ କ୍ରିକେଟ୍ ସାମିଲ କରାଯାଇପାରିବ କି ?
ଅଲିମ୍ପିକ୍ ଗେମ୍ସରେ କ୍ରିକେଟ୍ ସାମିଲ୍ କରିବାକୁ ଆଇସିସି ଆଗ୍ରହ ପ୍ରକାଶ କରିଛି। ଆଇସିସିର ମୂଳ ଲକ୍ଷ୍ୟ ହେଉଛି ୨୦୨୮ ଲସ୍ ଆଞ୍ଜେଲସ୍ ଅଲିମ୍ପିକ୍ସରେ କ୍ରିକେଟ୍ ସାମିଲ୍ କରିବାକୁ ପ୍ରୟାସ କରିବ । ଆସନ୍ତା ବର୍ଷ ବର୍ମିଂହାମ ୨୦୨୨ କମନୱେଲଥ ଗେମ୍ସରେ ସାମିଲ୍ ହେବା ଠାରୁ ଏହା ୨୦୨୮ ଅଲିମ୍ପିକ୍ସ ପାଇଁ ଆଶା ବଢାଇଥାଏ ।
ଯଦି ଆପଣ ଭାବୁଛନ୍ତି ଯେ ୧୨୧ ବର୍ଷର ଅଲିମ୍ପିକ୍ସ ଇତିହାସରେ ଥରେ ମଧ୍ୟ କ୍ରିକେଟ୍ ମ୍ୟାଚ୍ ଥରେ ହୋଇନାହିଁ, ତେବେ ଆପଣ ଭୁଲ୍ ଭାବୁଛନ୍ତି । କାରଣ ଶତାବ୍ଦୀରୁ ଅଧିକ ପୂର୍ବରୁ ଅଲିମ୍ପିକ୍ସରେ ଗୋଟିଏ କ୍ରିକେଟ୍ ମ୍ୟାଚ୍ ଖେଳାଯାଇଥିଲା।
୧୮୯୪ ମସିହାରେ ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ଅଲିମ୍ପିକ୍ କମିଟି (ଆଇଓସି) ଗଠନ ପରେ ୧୮୯୬ ଏଥେନ୍ସ ଅଲିମ୍ପିକ୍ସରେ କ୍ରିକେଟ୍ ସାମିଲ୍ କରିବାକୁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନିଆଯାଇଥିଲା, କିନ୍ତୁ ହୋଇପାରିଲା ନାହିଁ। ଏହାର କାରଣ ହେଉଛି ଏଥିରେ ଭାଗ ନେବାକୁ ପର୍ଯ୍ୟାପ୍ତ ଦଳ ଉପଲବ୍ଧ ନଥିଲେ ଏବଂ ଏହି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମକୁ ବାତିଲ କରିଦିଆଗଲା। କିନ୍ତୁ ୧୯୦୦ ମସିହାରେ ପ୍ୟାରିସ୍ ଅଲିମ୍ପିକ୍ସରେ କ୍ରିକେଟ୍ ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ଅଲିମ୍ପିକ୍ସରେ ସ୍ଥାନ ପାଇଥିଲା ।
ପ୍ରାରମ୍ଭରେ, ଚାରିଟି ଦଳ – ଗ୍ରେଟ ବ୍ରିଟେନ, ଫ୍ରାନ୍ସ, ନେଦରଲ୍ୟାଣ୍ଡ ଏବଂ ବେଲଜିୟମରେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରିବାକୁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନିଆଯାଇଥିଲା । କିନ୍ତୁ ନେଦରଲ୍ୟାଣ୍ଡ ଏବଂ ବେଲଜିୟମର ପଛକୁ ହଟିବା ପରେ ଗ୍ରେଟ ବ୍ରିଟେନ ଏବଂ ଫ୍ରାନ୍ସ ମଧ୍ୟରେ ଏକମାତ୍ର କ୍ରିକେଟ୍ ମ୍ୟାଚ୍ ଖେଳାଯାଇଥିଲା ଯେଉଁଥିରେ ଗ୍ରେଟ ବ୍ରିଟେନ ୧୫୮ ରନ୍ ବ୍ୟବଧାନରେ ଫ୍ରାନ୍ସକୁ ପରାସ୍ତ କରି ଏହି ମ୍ୟାଚ ଜିତିଥିଲା।
