(ସତ୍ୟପାଠ ବ୍ୟୁରୋ) ଭୁବନେଶ୍ବର : ସାରା ଜୀବନ ପରିବେଶର ସୁରକ୍ଷା ଦିଗରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରି ଆସୁଥିବା ବିଶିଷ୍ଟ ପରିବେଶବିତ୍ ସୁନ୍ଦରଲାଲ ବହୁଗୁଣାଙ୍କର ଗତ ମେ ମାସରେ କରୋନାରେ ଦେହାନ୍ତ ଘଟିଥିଲା। ବର୍ତ୍ତମାନ ତାଙ୍କୁ ଦେଶର ସର୍ବୋଚ୍ଚ ନାଗରିକ ପୁରସ୍କାର ଭାରତ ରତ୍ନ ପ୍ରଦାନ କରିବାକୁ ଅନୁରୋଧ କରି ଦିଲ୍ଲୀ ବିଧାନସଭାରେ ଗୁରୁବାର ସର୍ବସମ୍ମତି କ୍ରମେ ଏକ ପ୍ରସ୍ତାବ ପାରିତ ହୋଇଛି। ବିଧାନସଭାର ମୌସୁମୀ ଅଧିବେଶନର ପ୍ରଥମ ଦିନରେ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଅରବିନ୍ଦ କେଜ୍ରିୱାଲ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଗୃହ ଏହି ପ୍ରସ୍ତାବ ପାରିତ କରୁଛି, କିନ୍ତୁ ସମଗ୍ର ଦେଶ ଚାହୁଁଛି ଯେ ବାହୁଗୁଣାଙ୍କୁ ଭାରତ ରତ୍ନ ଦିଅଯାଉ।
କେଜ୍ରିୱାଲ କହିଛନ୍ତି, “ମୁଁ ଭାବୁଛି ଯଦି ବାହୁଗୁଣା ସର୍ବୋଚ୍ଚ ନାଗରିକ ପୁରସ୍କାର ପାଆନ୍ତି ତେବେ ଭାରତ ରତ୍ନ ପାଇଁ ଏହା ଗର୍ବର ବିଷୟ। ବାହୁଗୁଣା କେବଳ ପରିବେଶ ସୁରକ୍ଷାରେ ଜଡିତ ନଥିଲେ ବରଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ସାମାଜିକ କାର୍ଯ୍ୟରେ ମଧ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟ ସେ କରିଛନ୍ତି। ବିରୋଧୀ ଭାରତୀୟ ଜନତା ପାର୍ଟି ମଧ୍ୟ ଏହି ପ୍ରସ୍ତାବକୁ ସମର୍ଥନ କରିଛି।
ବିଧାନସଭାରେ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଅରବିନ୍ଦ କେଜରିୱାଲ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଆଜି ଆମେ ଜଣେ ମହାନ ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ୱ ବିଷୟରେ କହୁଛୁ ଯିଏ ଜଣେ ଦୂରଦୃଷ୍ଟି ସମ୍ପନ୍ନ ନେତା ଥିଲେ। 1960-70 ଦଶକରେ ପରିବେଶ ବିଷୟରେ କିଏ ଚିନ୍ତା କରିଥିଲେ ? ଗଛ ବିଷୟରେ ସେ ସମୟରେ କେହି କଥା ହେଉ ନଥିଲେ। ସେହି ସମୟରେ ସେ କେବଳ ନିଜ ଦେଶକୁ ନୁହେଁ ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱକୁ ଏପରି ଦର୍ଶନ ଦେଇଥିଲେ ଯେ ଆମେ ଆମର ପରିବେଶକୁ ବଞ୍ଚାଇ ନାହୁଁ, ଜଳ-ଜଙ୍ଗଲ-ଜମିକୁ ବଞ୍ଚାଇ ନାହୁଁ, ନଦୀକୁ ବଞ୍ଚାଇ ନାହୁଁ ଏବଂ ଯଦି ଆମେ ନିଜ ଜୀବନକୁ ପରିବେଶ ସହ ଗଢି ତୋଳି ନାହୁଁ ତେବେ ଏହି ଜଗତ ବଞ୍ଚିବ ନାହିଁ ।
କେଜ୍ରିୱାଲ କହିଛନ୍ତି ଯେ ସୁନ୍ଦରଲାଲ ବାହୁଗୁଣା ଏମିତି ଜଣେ ଦୂରଦୃଷ୍ଟି ସମ୍ପନ୍ନ ବ୍ୟକ୍ତି ଥିଲେ ଯେ ସେ 13 ବର୍ଷ ବୟସରେ ସାମାଜିକ କାର୍ଯ୍ୟ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ। ପିଲାଦିନରୁ ସେ ଦଳିତମାନଙ୍କଠାରୁ ଅସ୍ପୃଶ୍ୟତା ହଟାଇବାକୁ ସଂଘର୍ଷ କରିଥିଲେ। ବାହୁଗୁନା ଜୀ ତାଙ୍କ ଜୀବନସାରା ଏହି ଦିଗରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ, ଯେପରି ବାବାସାହେବ ଆମ୍ବେଦକର ମଧ୍ୟ ଦଳିତଙ୍କ ମନ୍ଦିରରେ ପ୍ରବେଶ ପାଇଁ ସଂଗ୍ରାମ କରିଥିଲେ। ସେ ମଧ୍ୟ ନିଶା ନିଷେଧ ବିରୋଧରେ ଲଢିଥିଲେ। ସେ ସ୍ୱାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମରେ ମଧ୍ୟ ଲଢିଥିଲେ। କେଜରିୱାଲ କହିଛନ୍ତି ଯେ ପତ୍ନୀ ଗ୍ରାମାଞ୍ଚଳରେ ଜୀବନଯାପନ କରିବେ ଏବଂ ଆଶ୍ରମରେ ରହିବା ସର୍ତ୍ତରେ ସୁନ୍ଦରଲୀ ଜୀ ବିବାହ କରିଥିଲେ।
ଘରୱାଲି ପରିବେଶବିତ ଓ ଚିପକୋ ମୁଭମେଣ୍ଟର ଅନ୍ୟତମ ନେତା ସୁନ୍ଦରଲାଲ ହିମାଳୟରେ ଥିବା ଜଙ୍ଗଲଗୁଡ଼ିକର ସଂରକ୍ଷଣ ପାଇଁ ଦୀର୍ଘ ବର୍ଷ ହେଲା ଲଢ଼େଇ କରୁଥିଲେ। ୧୯୭୦ ମସିହା ଚିପକୋ ମୁଭମେଣ୍ଟ ଓ ୧୯୮୦ର ତେହରି ଡ୍ୟାମ ବିରୋଧୀ ଆନ୍ଦୋଳନରେ ସେ ସକ୍ରିୟ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ।
ସୂଚନାଯୋଗ୍ୟ ଯେ, ଚିପକୋ ଆନ୍ଦୋଳ ଜରିଆରେ ସେ ଘରୱାଲ ଅଞ୍ଚଳରେ ଥିବା ଗାଁ ଲୋକଙ୍କୁ ଏକାଠି କରିଥିଲେ। ଏଠାରେ ଥିବା ଗଛ ଗୁଡ଼ିକୁ ସମସ୍ତଙ୍କୁ କୁଣ୍ଢାଇବାକୁ ସେ ଉତ୍ସାହିତ କରିଥିଲେ। ସମସ୍ତେ ମଧ୍ୟ ଗଛ କଟାକୁ ବିରୋଧ କରି ଏହାକୁ କୁଣ୍ଢାଇ ଥିଲେ। ତେଣୁ ଏହା ଚିପକୋ ଆନ୍ଦୋଳନ ଭାବେ ପରିଚୟ ହାସଲ କରିଥିଲା।
ପରିବେଶ ସୁରକ୍ଷା ପାଇଁ ସେ ତାଙ୍କ ଜୀବନକୁ ଉର୍ତ୍ସଗ କରିଥିବାରୁ ତାଙ୍କୁ ଭାରତ ସରକାର ୧୯୮୧ରେ ପଦ୍ମଶ୍ରୀ ଓ ୨୦୦୯ରେ ପଦ୍ମ ବିଭୂଷଣ ସମ୍ମାନରେ ସମ୍ମାନିତ କରିଥିଲେ।
